- २०८२ पौष ८ मंगलबार
काठमाडौँ । जलवायु परिवर्तनको बीचमा, वैज्ञानिकहरूले समुन्द्रको गहिराइबाट जैविक विविधताको नयाँ तस्वीर पत्ता लगाएका छन् । वैज्ञानिकहरूले गुआमबाट समुद्र सतहभन्दा १३० देखि ४९० फिट मुनि रहेका लगभग २००० समुद्री जीवहरूको अध्ययन गरेका छन्, जसमा डीएनए विश्लेषण गर्दा २०० नयाँ प्रजातिहरू पत्ता लाग्ने अपेक्षा गरिएको छ ।
जर्नल अफ बायोजियोग्राफीमा प्रकाशित एक रिपोर्ट अनुसार, समुन्द्रको सतह नजिकै रहेका कोरल चट्टानहरू जलवायु परिवर्तन, समुन्द्रको तापक्रम वृद्धि र अम्लीकरणबाट सबैभन्दा बढी प्रभावित भइरहेका छन् । यसको विपरित, मेसोफोटिक, वा ट्वायलाइट, क्षेत्रमा अवस्थित गहिरो चट्टानहरूको तुलनात्मक रूपमा अध्ययन गरिएको छैन । अनुसन्धानले यी गहिराइहरूमा अझै पनि समुद्री जैविक विविधताको महत्त्वपूर्ण मात्रा लुकेको हुन सक्ने संकेत गरेको छ ।
यी गहिरो समुद्री प्रजातिहरू पत्ता लगाइएका छैनन् किनभने त्यहाँको पहुँच अत्यन्तै गाह्रो र खतरनाक छ । औसतमा, वैज्ञानिकहरूलाई तल काम गर्न केवल १५ मिनेट हुन्छ, जबकि सतहमा फर्कन ४ देखि ५ घण्टा नियन्त्रित डिकम्प्रेसन चाहिन्छ । स्वायत्त चट्टान अनुगमन संरचनामार्फत गरिएको नमूना परीक्षणले गहिरो चट्टानहरूमा पाइने धेरै जीवहरू उथले चट्टानहरूमा पाइने प्रजातिहरू भन्दा आनुवंशिक रूपमा फरक रहेको पत्ता लगाएका छ ।
अध्ययनका अनुसार, माछा, क्रस्टेशियन, मोलस्क, स्पन्ज र ट्युनिकेटहरू सहित एकल स्वायत्त चट्टान अनुगमन संरचनामा २०० भन्दा बढी विभिन्न वर्गीकरण एकाइहरू रेकर्ड गरिएको थियो । वैज्ञानिकहरूले डिएनए बारकोडिङ पूरा भएपछि, दर्जनौं मात्र होइन, तर सयौं यी जीवहरूको वर्गीकरण पहिचान परिवर्तन गर्न सकिने भविश्यवाणी गरेका छन्, जसले विश्वव्यापी समुद्री प्रजातिहरूको गणनामा उल्लेखनीय वृद्धि गर्दछ ।
अनुसन्धानकर्ताहरूले गोधूलि क्षेत्रमा धेरै प्रजातिहरूमा कम प्रकाशमा रंग कायम राख्ने जैविक क्षमता हुने पनि दस्तावेजीकरण गरेका छन्, जुन समुद्री जीवविज्ञानको अवस्थित सिद्धान्तहरूको लागि चुनौती मानिन्छ । यसैले गर्दा यो क्षेत्रलाई अब समुद्री विज्ञानको अर्को सीमा भनिन्छ ।
