भारतमा को को बने क्याबिनेट मन्त्री ?

काठमाडौँ । नरेन्द्र मोदीले लगातार तेस्रो पटक भारतको प्रधानमन्त्रीको सपथ लिएका छन् । आइतबार राष्ट्रपति द्रौपदी मुर्मुले एनडीए नेता नरेन्द्र मोदीलाई पद र गोपनियताको सपथ ग्रहण गराएपछि उनी स्वतन्त्र भारतको २०औं प्रधानमन्त्री बने।

एनडीए सरकारमा, मोदी बाहेक, ३० नेताहरूले क्याबिनेट मन्त्रीहरू, ५ नेताहरूले राज्य मन्त्री (स्वतन्त्र प्रभार) र ३६ नेताहरूले राज्यमन्त्रीको रूपमा सपथ लिएका छन् । भाजपा नेता नरेन्द्र मोदी सन् २०१४ मा पहिलो पटक देशको प्रधानमन्त्री निर्वाचित भएका थिए । यसअघि उनी लगातार तीन कार्यकाल गुजरातको मुख्यमन्त्री भइसकेका छन् ।

२०१९ मा नरेन्द्र मोदी दोस्रो पटक भारतको प्रधानमन्त्री बने । अब २०२४ मा नरेन्द्र मोदीले तेस्रो पटक प्रधानमन्त्रीको सपथ लिएका छन् । तर, २०१९ मा भाजपासँग सरकार बनाउन पूर्ण बहुमत भए पनि २०२४ मा भाजपासँग सरकार बनाउन पूर्ण बहुमत छैन ।

नरेन्द्र मोदीको नेतृत्वमा रहेको एनडीए गठबन्धनले ५४३ सिटमध्ये २९३ सिट जितेर सरकार बनाएको छ । नरेन्द्र मोदीको तेस्रो क्याबिनेटमा कुल ३० जना मन्त्रीलाई स्थान दिइएको छ ।

केही पुराना अनुहारलाई कायम राखेका छन् भने केही नयाँ अनुहारलाई पनि समावेश गरिएको छ । योसँगै भाजपाले आफ्नो गठबन्धन साझेदारहरूलाई पनि मन्त्रिपरिषद्मा राखेको छ। तेलुगु देशम पार्टी, हिन्दुस्तान अवाम मोर्चा, लोक जनशक्ति रामविलास, जनता दल सेकुलर र जनता दल युनाइटेडलाई पनि मन्त्रिपरिषद्मा समावेश गरिएको छ ।

क्याबिनेट मन्त्री को को बने ?

१- राजनाथ सिंहले क्याबिनेट मन्त्रीको रूपमा शपथ लिएका छन् । राजनाथ सिंह अघिल्लो सरकारमा रक्षामन्त्री थिए । २०१४ मा भाजपा सरकार बनेपछि उनी गृहमन्त्री भए, पछि मोदीको दोस्रो कार्यकालमा रक्षामन्त्री बने । राजनाथ सिंह लखनउबाट सांसद निर्वाचित भएका हुन् ।

२- अमित शाहले तेस्रो क्याबिनेट मन्त्रीको रूपमा शपथ लिएका छन् । अघिल्लो सरकारमा अमित शाह केन्द्रीय गृहमन्त्री थिए। अमित शाह गुजरातको गान्धीनगर सिटबाट दोस्रो पटक सांसद निर्वाचित भएका छन् ।

३- नितिन गडकरीले चौथो नम्बरमा शपथ लिएका छन् । उनले क्याबिनेट मन्त्रीको सपथ लिएका छन् । नितिन गडकरी महाराष्ट्रको नागपुरबाट सांसद निर्वाचित भएका छन् ।

४- भाजपा अध्यक्ष जेपी नड्डा हाल राज्यसभा सांसद र पार्टीको राष्ट्रिय अध्यक्ष हुन् ।

५- मध्य प्रदेशका पूर्व मुख्यमन्त्री शिवराज सिंह चौहान मध्य प्रदेशको विदिशा लोकसभा सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन् । उनी पहिलो पटक केन्द्रीय मन्त्री बनेका छन् । 

६- निर्मला सीतारमण अघिल्लो सरकारमा वित्तमन्त्रीको पदमा थिइन् । निर्मला सीतारमण रक्षामन्त्री पनि भइसकेकी छिन् । निर्मला सीतारमण राज्यसभा सांसद हुन् ।

७- एस जयशंकरले नरेन्द्र मोदीको अघिल्लो सरकारमा विदेश मन्त्रीको पद सम्हालेका छन् । एस जयशंकर गुजरातबाट राज्यसभा सांसद हुन् । जयशंकर लगातार दोस्रो पटक क्याबिनेट मन्त्री बनेका छन् ।

८- हरियाणाका पूर्व सीएम मनोहर लालले पनि क्याबिनेट मन्त्रीको रूपमा सपथ लिएका छन् । मनोहर लाल पहिलो पटक क्याबिनेट मन्त्री बनेका छन् । उनले मार्चमा हरियाणाको मुख्यमन्त्री पदबाट राजीनामा दिएका थिए । मनोहर लाल हरियाणाको कर्नाल लोकसभा सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन् ।

९. जेडीएसका एचडी कुमारस्वामी कर्नाटकका पूर्व मुख्यमन्त्री भइसकेका छन् । १९औं लोकसभा चुनावमा कुमारस्वामी कर्नाटकको मण्ड्या सीटबाट विजयी भएका छन् । कुमारस्वामी भारतका पूर्व प्रधानमन्त्री एचडी देवगौडाका छोरा हुन् ।

१०- पियुष गोयल क्याबिनेट मन्त्री बनेका छन् । उनी उत्तरी मुम्बई लोकसभा सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन्। उनी नरेन्द्र मोदीको पहिलो दुई सरकारमा क्याबिनेट मन्त्री भइसकेका छन् ।

११. धर्मेन्द्र प्रधान यसअघिका दुवै सरकारमा क्याबिनेट मन्त्री भइसकेका छन् । उनले पेट्रोलियम मन्त्री र शिक्षा मन्त्रीको जिम्मेवारी सम्हालिसकेका छन् । धर्मेन्द्र प्रधान ओडिशाको सम्बलपुर सीटबाट लोकसभा सांसद निर्वाचित भएका छन्।

१२- बिहारका पूर्व मुख्यमन्त्री तथा हिन्दुस्तान अवाम मोर्चाका प्रमुख जीतन राम मांझीले क्याबिनेट मन्त्रीको सपथ लिएका छन् । जीतनराम मांझी पहिलो पटक क्याबिनेट मन्त्री बनेका छन् । उनी गया लोकसभा सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन्।

१३- जेडियुका राजीव रञ्जन सिंह उर्फ ​​लालन सिंह पहिलो पटक क्याबिनेट मन्त्री बनेका छन् । लालन सिंह बिहारको मुंगेर लोकसभा सिटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन् । उनी बिहार सरकारमा क्याबिनेट मन्त्री भइसकेका छन् ।

१४- सर्वानन्द सोनोवाल अघिल्लो सरकारमा पनि क्याबिनेट मन्त्री थिए । सोनोवाल असमको मुख्यमन्त्री पनि भइसकेका छन् । सोनोवाल डिब्रुगढ लोकसभा सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन्।

१५- डा. वीरेन्द्र कुमार मध्य प्रदेशको टिकमगढ लोकसभा सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन् । वीरेन्द्र कुमार नरेन्द्र मोदीको पहिलो दुई सरकारमा पनि मन्त्री भइसकेका छन् ।

१६- टिडिपीका राममोहन नायडू आन्ध्र प्रदेशको श्रीकाकुलम सीटबाट लोकसभा सांसद निर्वाचित भएका छन् ।

१७- प्रह्लाद जोशीले क्याबिनेट मन्त्रीको सपथ लिएका छन् । उनी  नरेन्द्र मोदीको अघिल्लो सरकारमा पनि मन्त्री भइसकेका छन्।

१८- जुआल ओराओनले क्याबिनेट मन्त्रीको सपथ लिएका छन् । उनी ओडिशाको सुन्दरगढ लोकसभा सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन् । जुआल ओराओन प्रधानमन्त्री मोदीको पहिलो सरकारमा मन्त्री थिए ।

१९- गिरिराज सिंहले क्याबिनेट मन्त्रीको सपथ लिएका छन् । बिहारको बेगुसराय सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन्। गिरिराज सिंह मोदीको पहिलो दुई सरकारमा मन्त्री भइसकेका छन् ।

२०. अश्विनी वैष्णवले क्याबिनेट मन्त्रीको सपथ लिएका छन् । अघिल्लो सरकारमा रेलमन्त्री भइसकेका छन् । उनी ओडिशाबाट राज्यसभा सांसद हुन् ।

२१- ज्योतिरादित्य सिन्धियाले क्याबिनेट मन्त्रीको सपथ लिएका छन् । मध्य प्रदेशको गुना सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन्। उनी चौथो पटक केन्द्रीय सरकारमा मन्त्री बनेका छन् । नरेन्द्र मोदी सरकारमा दोस्रो पटक मन्त्री बन्नुका साथै सिन्धिया दुवै यूपीए सरकारमा मन्त्री भइसकेका छन् । २०२० मा, सिन्धिया कांग्रेस छोडेर भाजपामा सामेल भएका थिए । यद्यपि, २०१९ मा सिन्धिया गुनाबाट लोकसभा चुनाव हारेका थिए ।

२२- भूपेन्द्र यादवले क्याबिनेट मन्त्रीको सपथ लिएका छन् । उनले राजस्थानको अलवर लोकसभा सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन्। भुपेन्द्र यादव अघिल्लो सरकारमा पनि क्याबिनेट मन्त्री भइसकेका छन् । उनी दुई पटक राज्यसभा सांसद भइसकेका छन् ।

२३- गजेन्द्र सिंह शेखावत राजस्थानको जोधपुर लोकसभा सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन्। गजेन्द्र सिंह शेखावत यसअघिको प्रधानमन्त्री मोदीको सरकारमा क्याबिनेट मन्त्री पनि थिए।

२४- अन्नपूर्णा देवी कोडर्मा, झारखण्डबाट सांसद हुन् । अन्नपूर्ण देवी दोस्रो पटक केन्द्रीय सरकारमा मन्त्री भएकी छन् ।

२५- किरेन रिजिजु अरुणाचल प्रदेशबाट लोकसभा सांसद चुनिएका छन्। रिजिजु दुई पटक राज्यमन्त्री र एक पटक क्याबिनेट मन्त्री भइसकेका छन् ।

२६- हरदीप सिंह पुरी उत्तर प्रदेशका राज्यसभा सांसद हुन्। उनी नरेन्द्र मोदीको पहिलो दुई सरकारमा पनि मन्त्री भइसकेका छन् ।

२७- मनसुख मण्डाविया अघिल्लो सरकारमा स्वास्थ्य मन्त्री थिए। मनसुख मण्डाविया गुजरातको पोरबन्दर लोकसभा सीटबाट पहिलो पटक सांसद निर्वाचित भएका छन्। यद्यपी मनसुख मण्डाविया पनि दुई पटक राज्यसभा सांसद भइसकेका छन् ।

२८- जी किशन रेड्डी तेलंगानाको सिकन्दराबाद सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन्। जी किशन रेड्डी नरेन्द्र मोदीको अघिल्लो सरकारमा केन्द्रीय मन्त्री पनि थिए।

२९. लोक जनशक्ति (रामविलास) का चिराग पासवानले क्याबिनेट मन्त्रीको सपथ लिएका छन् । चिराग पासवान पहिलो पटक केन्द्र सरकारमा मन्त्री बनेका छन् । चिराग पासवान बिहारको हाजीपुर लोकसभा सिटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन् । 18 औं लोकसभा चुनावमा लोजपा (रामविलास) का पाँच सांसद विजयी भएका छन् र उनको पार्टीको स्ट्राइक रेट शतप्रतिशत रहेको छ।

३०- सीआर पाटिलले क्याबिनेट मन्त्रीको रूपमा शपथ लिएका छन्। सीआर पाटिल गुजरातको नवसारी लोकसभा सीटबाट सांसद निर्वाचित भएका छन्। सीआर पाटिल पहिलो पटक केन्द्र सरकारमा मन्त्री बनेका छन् ।