काठमाडौँ । अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाले आफ्नो अर्को चन्द्रयान मिसन अझै ढिलो हुने घोषणा गरेको छ ।
यसअघि सन् २०२५ मा चन्द्रमाको वरिपरि अन्तरिक्ष यात्री पठाउने योजना थियो । तर अब यसलाई अप्रिल २०२६ मा सारिएको छ । यस अभियानमा चारजना अन्तरिक्ष यात्री चन्द्रमाको परिक्रमा गरी पृथ्वीमा फर्कनेछन् । यस ढिलाइका कारण, नासाको मिसन पनि २०२७ सम्म स्थगित हुनेछ, जसमा दुई अन्तरिक्ष यात्रीहरू चन्द्रमामा अवतरण गर्नुपर्नेछ ।
नासाको आर्टेमिस मिसन अहिलेसम्म एक पटक मात्र सफल भएको छ । २०२२ मा, नयाँ स्पेस लन्च प्रणालीद्वारा चन्द्रमाको वरिपरि कक्षमा एउटा खाली क्याप्सुल पठाइएको थियो । क्याप्सुलको प्रक्षेपण र चन्द्रमाको वरिपरि यात्रा सफल भयो । तर फर्किने क्रममा क्याप्सुलको तल्लो भागमा रहेको तातो ढालमा क्षति पुगेको थियो । नासाका इन्जिनियरहरूले हालै यसको कारण पत्ता लगाएका छन् र अब तिनीहरू यसको समाधानमा काम गरिरहेका छन् ।
आर्टेमिस मिसन १९६० र १९७० को दशकमा अपोलो पछि नासाको सबैभन्दा ठूलो कार्यक्रम हो । वायुमण्डलमा फर्कने क्रममा क्याप्सुलको तातो ढाल क्षतिग्रस्त भयो ।
अन्तरिक्ष एजेन्सीका प्रमुख बिल नेल्सनले ओरियन क्याप्सुलको तातो ढाल (जुन गर्मीबाट जोगाउनका लागि हो) मा केही परिवर्तन गरिने बताए । यसबाहेक, जब क्याप्सुल पृथ्वीमा फर्किन्छ, यसको मार्ग पनि परिवर्तन गरिनेछ, ताकि यो सुरक्षित रूपमा फर्कन सकोस् । यसै क्रममा नासाका उपप्रमुख पाम मेलरोयले यसअघिको परीक्षणमा क्याप्सुल पृथ्वीमा फर्किँदा बारम्बार पृथ्वीको वायुमण्डलमा प्रवेश गरिरहेको बताए । यसले क्याप्सुलको तातो ढालमा क्षति पुर्यायो र त्यसमा चर्कियो, जसका कारण यसले राम्रोसँग काम गर्न सकेन ।
मिशन कमाण्डर र अन्तरिक्ष यात्री रीड विजम्यान नासा मुख्यालयमा पत्रकार सम्मेलनमा भाग लिएका थिए । यस मिसनमा उनीसँगै नासाका अन्तरिक्ष यात्री भिक्टर ग्लोभर, क्रिस्टिना कोच र क्यानडाका अन्तरिक्ष यात्री जेरेमी ह्यान्सन पनि रहनेछन् ।
नासाको एपोलो मिसनको समयमा, २४ अन्तरिक्ष यात्रीहरूले चन्द्रमाको भ्रमण गरेका छन्, जसमध्ये १२ जना चन्द्रमामा हिडेका थिए । अन्तरिक्ष यात्रीहरूले अन्तिम पटक सन् १९७२ मा अपोलो १७ मिसनमा चन्द्रमाको भ्रमण गरेका थिए ।