- २०८२ कार्तिक २१ शुक्रबार
काठमाडौँ । ३४ वर्षीय जोहरान ममदानी १०० वर्षभन्दा बढी समयपछि न्यूयोर्कको सबैभन्दा कान्छो मेयर र पहिलो मुस्लिम तथा दक्षिण एसियाली-अमेरिकी मेयर बनेर नयाँ इतिहास बनाएका छन् ।
ममदानीले भेट्रान राजनीतिज्ञ एवं पुर्व गभर्नर एन्ड्रयू कुओमोलाई पराजित गरेका छन् । डेमोक्र्याटिक प्राइमरीमा ममदानीसँग हारेर कुओमो स्वतन्त्र उम्मेदवारको रूपमा उत्रिएका थिए । कुओमोलाई राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको समेत समर्थन प्राप्त थियो ।
त्यस्तै कर्टिस स्लिवा रिपब्लिकन उम्मेदवार थिए, जो यस निर्वाचनमा तेस्रो भए । अब उनले जनवरी १ मा शपथ लिएर आफ्नो कार्यकाल शुरु गर्ने छन् ।
आफ्नो विजयी भाषणमा उनले न्युयोर्क शहरलाई आफ्नो नयाँ भिजनले अगाडी बढाउने र चुनावी अभियानमा बाचा गरे अनुसार काम गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे । आफ्नो भाषणमा उनले राष्ट्रपति ट्रम्पलाई पनि निशाना बनाए । उनले राष्ट्रपति ट्रम्पको राजनीतिलाई अस्वीकार गर्दै 'परिवर्तनको पुस्ताको सुरुवात' गर्ने वाचा गरे । चुनावको क्रममा ममदानीले गरेका नि:शुल्क बस सेवा, विश्वव्यापी बाल हेरचाह र बढ्दो मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्ने लगायत आफ्ना सबै अभियान प्रतिज्ञाहरू पूरा गर्ने वाचा जितपछि दोहोराएका छन् ।
ममदानीले कुनै तानाशाहलाई डराउने कुनै तरिका छ भने, त्यो उसलाई शक्ति जम्मा गर्न अनुमति दिने अवस्थालाई भत्काएर हो भन्दै ट्रम्पको आलोचना गरेका थिए । उनले ट्रम्पको आप्रवासन नीतिको आलोचना गर्दै अब न्यूयोर्क अप्रवासीले चलाउने घोषणा गरे । उनले आफु मुसलमान भएको र सोसल डेमोक्रेट भएको भन्दै ममदानीले ट्रम्पलाई आफूसम्म पुग्न अब सबैलाई पार गरेर आउनुपर्ने बताए ।
अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले चुनावअघि मतदाताहरूलाई जोहरान ममदानीलाई मतदान नगर्न अपील गरेका थिए । ट्रम्पले यदि ममदानी मेयर बने भने, उनलाई न्यूयोर्कलाई कोष दिन रोक्ने चेतावनी समेत दिएका थिए ।
को हुन् ममदानी ?
जोहरान क्वामे ममदानीको जन्म १९९१ मा युगान्डाको राजधानी कम्पालामा भएको थियो । ममदानीका बुबाले उनलाई बीचको नाम क्वामे दिएका थिए, जुन क्वामे क्रान्तिकारी र घानाका पहिलो प्रधानमन्त्री क्वामे नक्रुमाहको नामबाट राखिएको थियो । ममदानी प्रसिद्ध भारतीय-अमेरिकी फिल्म निर्देशक मीरा नायर र कोलम्बिया विश्वविद्यालयका प्रख्यात प्राध्यापक महमूद ममदानीका छोरा हुन् । उनले आफ्नो प्रारम्भिक वर्षहरू कम्पालामा बिताए र त्यसपछि पाँच वर्षको उमेरमा दक्षिण अफ्रिका सरे । ममदानीका भारतीय मूलका बुबा, महमूद ममदानी, केप टाउन विश्वविद्यालयमा प्राध्यापक थिए । उनले आफ्नो प्रारम्भिक शिक्षा दक्षिण अफ्रिकाको सबैभन्दा पुरानो विद्यालय सेन्ट जर्जको व्याकरण स्कूलबाट प्राप्त गरे, जुन १८४८ मा केप टाउनमा स्थापित भएको थियो । उनी सात वर्षको उमेरमा न्यूयोर्क सरे । उनले ब्रोंक्स हाई स्कूल अफ साइन्समा पढे । २०१४ मा, उनले बोडेन कलेजबाट अफ्रिकी अध्ययनमा कलामा स्नातक गरे । केही वर्ष पछि, २०१८ मा, ममदानी अमेरिकी नागरिक बने ।
सक्रिय राजनीतिमा प्रवेश गर्नुअघि जोहरान ममदानीले सामाजिक कार्यकर्ताको रूपमा काम गरे । राजनीतिमा प्रवेश गर्नुअघि, जोहरान ममदानीले न्यूयोर्कको क्वीन्समा फोरक्लोजर सल्लाहकारको रूपमा काम गरे । ममदानीले आर्थिक कठिनाइका कारण घर गुमाउने अवस्थामा पुगेका कम आय भएका परिवारहरूलाई सहयोग गरे । यो कामको क्रममा, उनले सहयोग गरिरहेका परिवारहरूको समस्या आर्थिक मात्र नभई नीतिसँग सम्बन्धित पनि रहेको महसुस गरे । यो अनुभवले उनलाई सामान्य मानिसहरूलाई असर गर्ने नीतिहरू परिवर्तन गर्न सक्रिय राजनीतिज्ञ बन्न प्रेरित गर्यो ।
त्यसपछि उनले २०२० मा आफ्नो पहिलो चुनावमा भाग लिए । उनले डेमोक्रेटिक सोसलिस्ट पार्टीको टिकटमा न्यूयोर्क एसेम्बलीको ३६औं जिल्ला (एस्टोरिया, क्वीन्स) को लागि भाग लिए । जोहरान ममदानीले आफ्नो पहिलो प्रयास जिते, न्यूयोर्क राज्य सभामा पहिलो दक्षिण एसियाली र पहिलो समाजवादी प्रतिनिधि बने । अब, डेमोक्र्याट ममदानीले न्यूयोर्क मेयरल प्राइमरीमा पूर्व गभर्नरलाई पराजित गरेर सबैलाई चकित पारेका थिए । पूर्व गभर्नर कुओमो, ६७, यौन उत्पीडन काण्डको बीचमा २०२१ मा पदबाट राजीनामा दिएपछि राजनीतिक पुनरागमनको प्रयास गरिरहेका थिए ।प्राइमरीमा जितपछि ममदानीले भनेका थिए- 'आज राती हामीले इतिहास रच्यौं। नेल्सन मण्डेलाले भनेझैं, यो पूरा नभएसम्म यो सधैं असम्भव देखिन्छ। मेरा साथीहरू, हामीले यो गर्यौं । म डेमोक्र्याटिक उम्मेदवारको रूपमा न्यूयोर्क शहरको मेयर हुनेछु ।'
न्यूयोर्कमा ममदानीको उदयलाई अमेरिकामा युवा डेमोक्रेटको उदय भएको रुपमा हेरिएको छ ।
