- २०८२ कार्तिक २१ शुक्रबार
काठमाडौँ । यस पटक न्यूयोर्क शहरको मेयर चुनावमा एक नयाँ नामको चर्चा व्यापक रुपमा भएको छ, त्यो हो जोहरान ममदानी । ३३ वर्षीय जोहरान अमेरिकाको सबैभन्दा ठूलो शहरको मेयर बन्ने दौडमा मात्र छैनन्, तर यदि उनी जिते भने, उनी न्यूयोर्कका सबैभन्दा कान्छा मेयर, पहिलो मुस्लिम र पहिलो भारतीय-अमेरिकी बन्नेछन् । उनको यात्रा कुनै फिल्मी कथाभन्दा कम छैन ।
जोहरानको जन्म युगान्डाको राजधानी कम्पालामा भएको थियो । उनका आमाबाबु भारतीय मूलका हुन् । जोहरानकी आमा मीरा नायर एक प्रसिद्ध फिल्म निर्माता हुन्, जसले 'मनसुन वेडिङ', 'द नेमसेक' र 'मिसिसिपी मसाला' जस्ता अन्तर्राष्ट्रिय फिल्महरू निर्देशन गरिसकेकी छिन् । उनका बुबा महमूद ममदानी कोलम्बिया विश्वविद्यालयमा मानवशास्त्रका प्राध्यापक हुन् ।
जोहरान सात वर्षको उमेरमा आफ्नो परिवारसँग न्यूयोर्क आएका थिए । २०१४ मा, उनले मेनको बौदिन कलेजबाट अफ्रिकाना अध्ययनमा डिग्री हासिल गरे । यसपछि उनी क्वीन्समा बसे र त्यहाँका मानिसहरूका लागि सामाजिक कार्य गर्न शुरु गरे र यहीँबाट उनले राजनीतिमा प्रवेश गर्ने निर्णय गरे । रोचक कुरा के छ भने, जोहरन पनि एक समय स्थानीय हिप-हप गायक थिए । उनी 'यंग कार्डेमम' र पछि 'मिस्टर कार्डेमम' नामले र्याप गर्थे । उनको एउटा गीत 'नानी' ले हालै फेरि लोकप्रियता हासिल गर्यो, जुन उनले आफ्नी हजुरआमाको सम्मानमा बनाए ।
जोहरनको राजनीतिमा वास्तविक डेब्यू २०२० मा भएको थियो, जब उनी न्यूयोर्क विधानसभामा निर्वाचित भए । क्वीन्सको एस्टोरिया क्षेत्रबाट विधायक बनेपछि, उनले बसहरू नि:शुल्क गर्ने योजना लागू गरे र इजरायली बस्तीहरूलाई समर्थन गर्ने संस्थाहरूलाई प्रतिबन्ध लगाउने प्रस्ताव पनि गरे । यद्यपि, उनका विपक्षीहरू विशेष गरी पूर्व गभर्नर एन्ड्रयू कुओमोले उनलाई अनुभवहीन भनेर आलोचना गरिरहेका छन् ।
जोहरनले अक्टोबरमा न्यूयोर्क शहरको मेयर पदको लागि आफ्नो उम्मेदवारी घोषणा गरेका थिए । त्यतिबेला धेरै कम मानिसहरूले उनलाई चिन्थे । तर जुन २५ मा, उनले डेमोक्रेटिक प्राइमरीमा ठूलो अग्रता लिए । अन्तिम नतिजा जुलाई १ मा क्रमबद्ध छनोट मतदान पछि घोषणा गरिने भए पनि, पूर्व गभर्नर कुओमोले हार स्वीकार गरेका छन् । अब जोहारनले वर्तमान मेयर एरिक एडम्स, रिपब्लिकन उम्मेदवार र सम्भवतः कुओमो, जो स्वतन्त्र उम्मेदवारको रूपमा चुनाव लड्ने तयारीमा छन्, सँग सामना गर्न सक्छन् ।
मेयर एरिक एडम्सले डेमोक्रेटिक पार्टी छोडेर स्वतन्त्र उम्मेदवारको रूपमा चुनाव लड्नेछन् । उनको विरुद्धमा भ्रष्टाचारको अनुसन्धानका कारण उनको छवि धमिलो भएको छ । अर्कोतर्फ, कुओमोले 'फाइट एण्ड डेलिभर' नामक नयाँ पार्टी पनि गठन गरेका छन् । दुवै नेताहरू नोभेम्बरमा हुने आम चुनावमा प्रतिस्पर्धा गर्न योग्य छन् । साथै, रिपब्लिकन उम्मेदवार कर्टिस स्लिवाले जोहारनलाई 'धेरै कट्टरपन्थी' पनि भनेका छन् ।
जोहारनले प्यालेस्टिनी उद्देश्यलाई खुलेआम समर्थन गर्छन् । उनले गाजामा इजरायलको सैन्य कारबाहीलाई 'नरसंहार' भने र त्यहाँ समान अधिकार भएको राष्ट्र सिर्जना गर्ने वकालत गरिरहेका छन् । उनका विपक्षीहरूले यस कारणले गर्दा उनलाई यहूदी विरोधी भन्छन्, तर उनको अडान न्यूयोर्कका लगभग ८ लाख मुस्लिम मतदाताहरूमाझ लोकप्रिय छ । जोहरन आफैं स्वीकार गर्छन्, उनीसँग परम्परागत प्रशासनिक अनुभव छैन, तर उनी यसलाई आफ्नो शक्ति मान्छन् । उनी भन्छन्, उनी पुरानो भ्रष्ट र विवादास्पद राजनीति भन्दा फरक छन् ।
अमेरिकी राजनीतिमा ३३ वर्षीय जोहरनको चुनावी एजेन्डा प्रगतिशील र वामपन्थी राजनीतिको उदयको रुपमा विश्लेषण गरिएको छ । उनी धनीहरूमा कर बढाउने, सरकारी स्तरमा किराना पसल खोल्ने र आप्रवासीहरूको अधिकारको लागि लड्ने वाचा गरिरहेका छन् । यद्यपि, व्यापारी वर्ग र घर जग्गाका कारोबारी यसबाट रिसाएका छन् । यसको बावजुद, प्राथमिक चुनावमा अग्रता लिनु जोहरनको लागि ठूलो उपलब्धि मानिएको छ । एडम्स, कुओमो र रिपब्लिकन उम्मेदवार सबै उनलाई चुनौती दिन मैदानमा छन् । साथै, यो चुनावले डेमोक्र्याटिक पार्टीको भविष्यको दिशा र न्यूयोर्क जस्तो शहरमा पार्टी कस्तो नेतृत्वतर्फ अघि बढिरहेको छ भन्ने कुरा पनि निर्धारण गर्नेछ ।
