काठमाडौँ । मंकीपक्स यौन रोग हो कि होइन भन्ने विषयमा विश्वभरका विज्ञहरू विभाजित छन् । तर हालै ल्यान्सेट जर्नलमा प्रकाशित एक अनुसन्धानले चकित पार्ने खुलासा गरेको छ । वैज्ञानिकहरूका अनुसार निको भइसकेपछि पनि पुरुषको वीर्यमा मंकीपक्स भाइरस हप्तासम्म रहन सक्छ ।
हालसम्म स्वास्थ्य विज्ञहरूले मंकीपोक्सलाई यौनजन्य रोग (एसटीडी) नभएको भन्दै आएका छन् । यसको संक्रमण दाना, शरीरको तरल पदार्थ वा संक्रमित बिरामीको ओछ्यानजस्ता छोएको वस्तुबाट फैलिन्छ ।
घाउबाट पनि यो रोग फैलिन सक्छ
अनुसन्धानमा संलग्न इटालीको नेशनल इन्स्टिच्युट अफ इन्फेक्सियस डिजिजेजका अन्वेषक फ्रान्सेस्का कोलाविटाले घाउमा भाइरसले दूषित चिज राख्दा पनि मंकीपक्स सर्न सक्ने बताइन् । यसका साथै लामो समयसम्म आमनेसामने कुरा गर्दा श्वासप्रश्वासको थोपाबाट भाइरस सर्ने जोखिम हुन्छ । यद्यपि, यो जेनिटल फ्लुइड्सबाट फैलिन्छ कि भनेर अनुसन्धान जारी छ ।
वीर्यमा मंकीपक्स भाइरस
अध्ययनमा लक्षण देखा परेको केही सातापछि पनि बिरामीको वीर्यमा मंकीपक्स भाइरसको डीएनए फेला पारिएको छ । अनुसन्धान टोलीले ३९ वर्षीय बिरामीमा यी नतिजाहरू जाँचेका छन् । ती महिला मे महिनाको पहिलो दुई हप्तामा अस्ट्रिया गएकी थिइन् । उनले आफू यौनकर्मी भएको र एक महिनाअघि मात्रै धेरै पुरुषसँग असुरक्षित यौनसम्पर्क गरेको बताइन् ।
ती महिला पनि एचआईभीका बिरामी हुन् र उनलाई मंकी पोक्सको लक्षण देखिएपछि ५ दिनपछि अस्पताल भर्ना गरिएको थियो । उनलाई ज्वरो आउनुका साथै गुप्तांगमा पिप भरिएको दाना पनि थियो । दाग उनको टाउको, हात र खुट्टामा पनि फैलिएको थियो ।
यो केसले यौन क्रियाकलापबाट पनि मंकीपक्स सर्ने प्रमाण भएको अध्ययनमा उल्लेख गरिएको छ । यद्यपि, रोगी पहिले नै एक एसटीडीसँग लडिरहेको थियो, त्यसैले थप अनुसन्धान गर्न आवश्यक रहेको उल्लेख गरिएको छ ।
थुक, पिसाब, दिसामा पनि मंकीपक्स भाइरस
स्पेनमा गरिएको अर्को अनुसन्धानमा थूक र पिसाब जस्ता चीजहरूमा पनि मंकीपक्स भाइरसको पुष्टि भएको छ । १२ जना बिरामीमा गरिएको यो अनुसन्धानमा नाक, मलद्वार र दिसामा पनि भाइरसको डीएनए भेटिएको छ । तर, मंकीपक्स रगत वा वीर्यबाट अन्य व्यक्तिमा सर्ने हो कि भनेर अझै स्पष्ट भइसकेको छैन ।
विश्वमा केसहरू २८ हजार नाघ्यो
Monkeypoxmeter.com को तथ्यांक अनुसार हालसम्म ९३ देशमा २८ हजार ७७७ बिरामी पुष्टि भएका छन् । त्यसमध्ये युरोपमा सबैभन्दा बढी १७ हजार ३६ जना मंकीपक्सबाट प्रभावित भएका छन् । योसँगै यो रोगबाट प्रभावित शीर्ष १० देशमा बेलायत, स्पेन, अमेरिका, जर्मनी, फ्रान्स, पोर्चुगल, क्यानडा, नेदरल्याण्ड, इटाली र ब्राजिल रहेका छन् ।