- २०८१ बैशाख १४ शुक्रबार
काठमाडौँ । मुटुको शल्यचिकित्सकलाई पृथ्वीको भगवान भनिने चिकित्सकको पेसामा निकै सम्मानको नजरले हेरिन्छ । उनीहरुको यो श्रेष्ठता चिकित्साको संसारमा १९४०-६० को दशकबाट सुरु भयो र जारी रह्यो । तर अहिले यी परम्परागत मुटु शल्यचिकित्सकहरू बेरोजगार बन्दै गएका छन् ।
वास्तवमा अहिले एआई (आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स) मार्फत मुटुको शल्यक्रिया भइरहेको छ । त्यसैले अब केवल ती हृदय शल्यचिकित्सकहरूसँग काम छ, जसले अन्तर्क्रियात्मक कार्डियोलोजीमा विशेषज्ञता हासिल गरेका छन् (एआई उपकरणहरू मार्फत गरिने शल्यक्रियाहरू)।
जहाँ पहिले मुटुको शल्यक्रियाका लागि डाक्टरको पूरै टोली चाहिन्थ्यो, अहिले डाक्टरले मात्रै एआईको सहयोगमा सम्पूर्ण शल्यक्रिया गर्न सक्नेछन् । यही कारणले गर्दा बेलायत र अमेरिकामा मुटु शल्यचिकित्सकको संख्या घटिरहेको छैन तर काममा भने कमी आएको छ । आगामी दिनमा उनीहरुसँग मात्र काम हुनेछ, जसले आफूलाई नयाँ प्रविधि अनुसार अपडेट गर्न सक्नेछन् ।
अक्सफोर्डको जोन र्याडक्लिफ अस्पतालका सेवानिवृत्त हृदय शल्यचिकित्सक स्टीफन वेस्टबी भन्छन्- हृदय रोगीहरूको लागि अन्तरक्रियात्मक कार्डियोलोजी धेरै राम्रो छ । मुटु, मस्तिष्क र मिर्गौलाको शल्यक्रियामा बाईपासको समय जति लामो हुन्छ, बिरामीको जोखिम त्यति नै बढ्छ । एआई ले यो काम कम जोखिममा कम समयमा गर्छ ।
डाक्टरहरुको काम सकियो । परामर्शदाता शल्यचिकित्सक दिनसार अक्तुर्क भन्छन्– अबको केही वर्षमा संसारबाट परम्परागत मुटुरोग सर्जन समाप्त हुनेछन् ।
‘हिस्ट्री अफ हार्ट सर्जरी’ नामक पुस्तकका लेखक थोमस मोरिस भन्छन्– सन् १९७० मा मुटुको शल्यक्रियामा मृत्युदर २५ प्रतिशत पुगेको थियो । एआईका कारण चिकित्सा जगतमा धेरै कुराहरू सम्भव भएका छन्, जुन पहिले धेरै गाह्रो थियो, जस्तै तौल घटाउनको लागि बेरियाट्रिक सर्जरी सजिलो भएको छ ।
क्यान्सरको धेरै उपचार अब सम्भव छ । शल्यक्रिया अझै सजिलो छैन, तर अहिले सामान्य छ। बेलायतमा कोरोनरी आर्टरी बाइपास सर्जरी हरेक वर्ष १४ हजारभन्दा बढी हुन्छ भने अमेरिकामा २ लाखभन्दा बढी हुन्छ ।
धेरै अध्ययनहरूले देखाएको छ कि औषधि र जीवनशैली परिवर्तन हृदय रोगको उपचारमा स्टेन्ट वा बाइपास सर्जरी जस्तै प्रभावकारी छ। बार्ट्सका कार्डियोलोजिस्ट एन्थोनी माथुर भन्छन्- सर्जन र कार्डियोलोजिस्टहरूको तालिमको पूर्ण उपयोग गर्ने प्रवृत्ति हुन्छ। त्यसैले उनीहरु सधैं शल्यक्रिया गर्न चाहन्छन् ।
(एजेन्सीहरुको सहयोगमा)
