- २०८१ बैशाख ११ मंगलबार
काठमाडौँ । तपाई युकेमा जहाँ जानुहुन्छ, तपाईले रानी एलिजाबेथसँग सम्बन्धित प्रतीकहरू पाउनुहुनेछ । चाहे त्यो पाँच पाउण्डको नोट होस् वा एक पाउण्डको सिक्का होस् । चाहे त्यो पोस्ट बक्स होस्, वा टिकट । जार र ज्याकेटहरूमा पनि तपाईंले रानी एलिजाबेथको चित्र वा राजतन्त्रको प्रतीक पाउनुहुनेछ । ८ सेप्टेम्बरमा महारानी एलिजाबेथको निधन भएपछि अब बेलायतले कसरी र कहिलेसम्म रानीसँग सम्बन्धित प्रतीकहरू प्रतिस्थापन गर्न सक्षम हुनेछ ? भन्ने बहस शुरु भएको छ । यसको सही जवाफ पाउन सजिलो छैन ।
यो प्रक्रियालाई निकै खर्चिलो भनेर पनि विश्लेषण गरिएको छ । पूर्वमन्त्री र ‘अनि के चाहनुहुन्छ ? 'द रॉयल फॅमिली डोन्ट वान्ट यु टु नो' का लेखक नर्मन बेकरले यो निकै महँगो प्रक्रिया भएको बताएका छन् ।
रोयल मेल समूह वा भन्नुहोस् कि शाही हुलाक सेवाले राजा चार्ल्सको तस्बिर टिकटहरूमा हुनेछ कि छैन भनेर अझै बताइसकेको छैन । अहिलेको लागि, रानीको टिकट सञ्चालन जारी रहनेछ । सुरक्षाको समस्या नआओस् भनेर बारकोड लगाउनु पर्ने हुनसक्छ । रानीको छविको साथ र बारकोड बिना टिकटहरू अर्को वर्षको सुरुसम्म चल्न सक्ने बताइएको छ ।
रानी एलिजाबेथको तस्बिर पहिलो पटक सन् १९६० मा बैंक अफ इङ्गल्याण्डको मुद्रा नोटमा देखा परेको थियो । क्याम्ब्रिज जज बिजनेस स्कुलका मुरो एफ गुलियन भन्छन्- मुद्रामा राजा चार्ल्सको तस्विर पनि आयो भने खर्च कम हुन्छ । रानीको तस्बिर भएको मुद्रा चलनबाट बाहिर निकाल्न दुईदेखि चार वर्ष लाग्न सक्छ । अब पोलिमर मुद्रामा नयाँ तस्वीर ल्याउन सकिनेछ । यो प्रयोग २०१६ मा पाँच पाउन्डको नोटमा गरिएको थियो । आफ्नो कुन तस्बिर मुद्रामा लगाउने भन्ने निर्णय पनि राजा आफैले गर्नेछन् ।
यो पनि हेर्नु पर्छ कि राजाले बायाँ-फेसिंग फोटोहरू प्रयोग गर्छन् कि दायाँ-फेसिंग । सिक्का बदल्नु नोट भन्दा महँगो हुनेछ । यो पनि महत्त्वपूर्ण छ कि रानीको अनुहार भएको सिक्का कति लामो समयसम्म चलनबाट हटाइन्छ ।
बेलायतमा खानाको स्वाद, सस र मसलाका सयौं ब्रान्डहरू छन्, जसले बोतलको शीर्षमा रानी वा राजतन्त्रको प्रतीक बोकेका छन् । हेइन्ज र बरबेरी (Burberry) जस्ता प्रसिद्ध ब्रान्डहरू यस सूचीमा छन् । यो धेरै वर्षदेखि चलिरहेको छ । एक अनुमान अनुसार, त्यहाँ लगभग ६०० ब्रान्डहरू छन्, जुन शाही परिवार वा रानीसँग सम्बन्धित प्रतीकहरू छन् ।
छवि र प्रतीकहरूको प्रयोग रोयल होल्डर्स संघ द्वारा अनुमोदित छ । तर, यो परिवर्तनका लागि धेरै समय र पैसा खर्च नहुने यस विषयमा सम्बन्धित विज्ञहरू बताउँछन् ।
काठमाडौँ । तपाई युकेमा जहाँ जानुहुन्छ, तपाईले रानी एलिजाबेथसँग सम्बन्धित प्रतीकहरू पाउनुहुनेछ । चाहे त्यो पाँच पाउण्डको नोट होस् वा एक पाउण्डको सिक्का होस् । चाहे त्यो पोस्ट बक्स होस्, वा टिकट । जार र ज्याकेटहरूमा पनि तपाईंले रानी एलिजाबेथको चित्र वा राजतन्त्रको प्रतीक पाउनुहुनेछ । ८ सेप्टेम्बरमा महारानी एलिजाबेथको निधन भएपछि अब बेलायतले कसरी र कहिलेसम्म रानीसँग सम्बन्धित प्रतीकहरू प्रतिस्थापन गर्न सक्षम हुनेछ ? भन्ने बहस शुरु भएको छ । यसको सही जवाफ पाउन सजिलो छैन ।
यो प्रक्रियालाई निकै खर्चिलो भनेर पनि विश्लेषण गरिएको छ । पूर्वमन्त्री र ‘अनि के चाहनुहुन्छ ? 'द रॉयल फॅमिली डोन्ट वान्ट यु टु नो' का लेखक नर्मन बेकरले यो निकै महँगो प्रक्रिया भएको बताएका छन् ।
रोयल मेल समूह वा भन्नुहोस् कि शाही हुलाक सेवाले राजा चार्ल्सको तस्बिर टिकटहरूमा हुनेछ कि छैन भनेर अझै बताइसकेको छैन । अहिलेको लागि, रानीको टिकट सञ्चालन जारी रहनेछ । सुरक्षाको समस्या नआओस् भनेर बारकोड लगाउनु पर्ने हुनसक्छ । रानीको छविको साथ र बारकोड बिना टिकटहरू अर्को वर्षको सुरुसम्म चल्न सक्ने बताइएको छ ।
रानी एलिजाबेथको तस्बिर पहिलो पटक सन् १९६० मा बैंक अफ इङ्गल्याण्डको मुद्रा नोटमा देखा परेको थियो । क्याम्ब्रिज जज बिजनेस स्कुलका मुरो एफ गुलियन भन्छन्- मुद्रामा राजा चार्ल्सको तस्विर पनि आयो भने खर्च कम हुन्छ । रानीको तस्बिर भएको मुद्रा चलनबाट बाहिर निकाल्न दुईदेखि चार वर्ष लाग्न सक्छ । अब पोलिमर मुद्रामा नयाँ तस्वीर ल्याउन सकिनेछ । यो प्रयोग २०१६ मा पाँच पाउन्डको नोटमा गरिएको थियो । आफ्नो कुन तस्बिर मुद्रामा लगाउने भन्ने निर्णय पनि राजा आफैले गर्नेछन् ।
यो पनि हेर्नु पर्छ कि राजाले बायाँ-फेसिंग फोटोहरू प्रयोग गर्छन् कि दायाँ-फेसिंग । सिक्का बदल्नु नोट भन्दा महँगो हुनेछ । यो पनि महत्त्वपूर्ण छ कि रानीको अनुहार भएको सिक्का कति लामो समयसम्म चलनबाट हटाइन्छ ।
बेलायतमा खानाको स्वाद, सस र मसलाका सयौं ब्रान्डहरू छन्, जसले बोतलको शीर्षमा रानी वा राजतन्त्रको प्रतीक बोकेका छन् । हेइन्ज र बरबेरी (Burberry) जस्ता प्रसिद्ध ब्रान्डहरू यस सूचीमा छन् । यो धेरै वर्षदेखि चलिरहेको छ । एक अनुमान अनुसार, त्यहाँ लगभग ६०० ब्रान्डहरू छन्, जुन शाही परिवार वा रानीसँग सम्बन्धित प्रतीकहरू छन् ।
छवि र प्रतीकहरूको प्रयोग रोयल होल्डर्स संघ द्वारा अनुमोदित छ । तर, यो परिवर्तनका लागि धेरै समय र पैसा खर्च नहुने यस विषयमा सम्बन्धित विज्ञहरू बताउँछन् ।
त्यहाँ केही गहना ब्रान्डहरू पनि छन्, जसले रानीको नाम वा राजतन्त्रको प्रतीक प्रयोग गर्दै आएका छन् । यसमा सिल्क रोड बजार समावेश छ । यसमा महारानी मात्र होइन, राजा चार्ल्स र क्यामिला पार्करको फोटो पनि प्रयोग गरिएको छ । अगस्टमा ब्रान्डले रानी एलिजाबेथको मात्र तीन टुक्राहरू बेचेको थियो । विशेष कुरा के छ भने यो महिना अर्थात सेप्टेम्बरमा अहिलेसम्म रानीको तस्विर वा प्रतीकसँग जोडिएका ६० वटा टुक्रा बिक्री भइसकेको छ । राजा चार्ल्सको पनि ८ टुक्राहरू बेचिएको बताइएको छ ।
बेलायतकी महारानी एलिजाबेथ द्वितीयको मृत्यु पछि धेरै शाही प्रतीकहरू अब परिवर्तनको अधीनमा छन्। झण्डा, नोट, सिक्कामा अहिले सम्म रानीको तस्बिर फरक थियो । अब यसलाई हटाएर नयाँ राजा बनेका प्रिन्स चार्ल्सको तस्बिर आउने अपेक्षा गरिएको छ ।
त्यहाँ केही गहना ब्रान्डहरू पनि छन्, जसले रानीको नाम वा राजतन्त्रको प्रतीक प्रयोग गर्दै आएका छन् । यसमा सिल्क रोड बजार समावेश छ । यसमा महारानी मात्र होइन, राजा चार्ल्स र क्यामिला पार्करको फोटो पनि प्रयोग गरिएको छ । अगस्टमा ब्रान्डले रानी एलिजाबेथको मात्र तीन टुक्राहरू बेचेको थियो । विशेष कुरा के छ भने यो महिना अर्थात सेप्टेम्बरमा अहिलेसम्म रानीको तस्विर वा प्रतीकसँग जोडिएका ६० वटा टुक्रा बिक्री भइसकेको छ । राजा चार्ल्सको पनि ८ टुक्राहरू बेचिएको बताइएको छ ।
बेलायतकी महारानी एलिजाबेथ द्वितीयको मृत्यु पछि धेरै शाही प्रतीकहरू अब परिवर्तनको अधीनमा छन्। झण्डा, नोट, सिक्कामा अहिले सम्म रानीको तस्बिर फरक थियो । अब यसलाई हटाएर नयाँ राजा बनेका प्रिन्स चार्ल्सको तस्बिर आउने अपेक्षा गरिएको छ ।
