- २०८१ बैशाख ८ शनिबार
काठमाडौँ । प्राचीन उखान छ, भाग्यले बहादुरलाई साथ दिन्छ । यस्तै भाग्यले साथ दिएका एक बहादुर हुन् एलन मस्क । उनी मंगल ग्रहमा मानिस बसाउन चाहन्छन्, रकेटहरू पुन: प्रयोग गर्दछन्, मानव मस्तिष्कमा कम्प्युटर फिट गर्न चाहन्छन्, भूमिगत सुरुङहरूमा यातायातको नयाँ मोडहरू आविष्कार गर्दछन्, कार्बन उत्सर्जन घटाउनको लागि उत्तम इलेक्ट्रिक वाहन बनाउँछन्, र यो सबै काम गरिरहदा पनि नयाँ आविष्कार गर्ने क्रम रोक्दैनन ।
दक्षिण अफ्रिकी क्यानाडाली-अमेरिकी उद्यमी, लगानीकर्ता, इन्जिनियर र आविष्कारक एलन मस्क आज सबैभन्दा प्रभावशाली र क्रान्तिकारी व्यक्तिहरू मध्ये एक हुन् । एप्पलका संस्थापक स्टीभ जब्सको मृत्युपछि, उद्यमशीलता र नवीनताको संसारमा एउटा शून्यता थियो, जसलाई मस्कले भरिदिएका छन् ।
मस्क इलेक्ट्रिक कार निर्माता टेस्ला, रकेट निर्माता स्पेसएक्स र टनेलिङ स्टार्टअप द बोरिङ कम्पनीलगायत धेरै कम्पनीका सह-संस्थापक हुन् । अहिले मस्कलाई आश्चर्यजनक, प्रेरक, सधैं नयाँ, स्वतन्त्र सोच, प्रतिभाशाली, दूरदर्शी व्यक्तिकोरुपमा परिभाषित गर्न सकिन्छ ।
मस्कको जीवनबाट सिक्नुपर्ने ५ ठूला पाठ:
- साना काम गर्ने नै होइन, केबल संसारलाई परिवर्तन गर्ने काम गर्न गरिरहने ।
- मानव सभ्यतालाई भविष्यको विपद्बाट बचाउने काम ।
- स्टीभ जब्सको विपरीत, नरम नेतृत्व शैली पछ्याउने ।
- नवीनता (इनोभेसन) को सीमा छैन, खुला दिमाग आवश्यक छ ।
- स्पेसमा ध्यान, सौर्य ऊर्जा, अन्तरिक्ष इन्टरनेट, र इलेक्ट्रोनिक भेइकल ।
कस्तो छ मस्क व्यक्तिगत जीवन
मस्कको जन्म १९७१ मा प्रिटोरिया, ट्रान्सभाल, दक्षिण अफ्रिकामा बुबा एरोल मस्क (इन्जिनियर) र आमा माये मस्क (क्यानेडियन-जन्म मोडेल र आहार विशेषज्ञ) मा भएको थियो । उनका बुबा जाम्बियामा पन्ना खानीको मालिक थिए । त्यसैले मस्कको जीवन समृद्ध थियो । मस्क बाल्यकालमा शान्त र लजालु थिए भने स्मरणशक्ति तीक्ष्ण थियो र किताबहरू पढ्न मन पर्थ्यो । १० वर्षको उमेरमा उनले कलेजका विद्यार्थीले पनि पढ्न नसक्ने किताब पढिसकेका थिए ।
उनले कमोडोर भिक-२० बाट कम्प्युटर प्रोग्रामिङ सिकाए र १२ वर्षको उमेरमा उनले 'ब्लास्टर' नामक आधारभूत भाषामा आधारित भिडियो गेम विकास गरेका थिए । उनले यसको कोड पत्रिकालाई बेचे । अफ्रिकामा हाई स्कूल पूरा गरेपछि उनी क्यानडा गए । त्यहाँ उनले क्वीन्स युनिभर्सिटीमा भर्ना भए र दुई वर्ष पछि पेन्सिल्भेनिया विश्वविद्यालय गए, आफ्नो अध्ययन पूरा गरेर १९९५ मा क्यालिफोर्नियाको स्ट्यानफोर्ड विश्वविद्यालयमा गए । मस्कको ठूलो परिवार छ, जसमा तीन विवाह/सम्बन्धबाट पाँच बच्चाहरू छन् । उनीहरु भन्छन्- 'हामीले धेरै भन्दा धेरै सन्तान जन्माउनुपर्छ, सन् २१०० सम्ममा मानवताको अगाडि जनसंख्याको संकट भयावह हुनेछ ।'
मस्कका कम्पनिहरु:
मस्कले स्पेसएक्सलाई आफ्नो सबैभन्दा महत्वाकांक्षी परियोजना मान्छन् ।
स्पेस-एक्स उनले अन्तरिक्ष यात्रामा नयाँ सोच र नयाँ विधिहरू प्रस्तुत गरेका छन् । उनको लक्ष्य मंगल ग्रह (मार्स) मा स्थायी मानव उपनिवेश सिर्जना गर्ने हो । स्पेस एक्स २००२ मा स्थापित भएको थियो । स्पेसएक्सले २००६ मा आफ्नो पहिलो रकेट प्रक्षेपण गर्यो, जुन सेकेन्ड भित्र असफल भयो । दोस्रो र तेस्रो २००७ र २००८ मा गरिएको थियो । यी रकेटहरू पनि असफल भयो र स्पेस एक्स बन्द हुन लागेको थियो ।
तर सेप्टेम्बर २००८ मा, फाल्कोन-१ रकेट आफ्नो चौथो प्रक्षेपणमा कक्षामा पुग्यो । आज, २०२२ मा, स्पेस-एक्स स्पेस टेक्नोलोजीमा विश्व नेता बनेको छ, जसलाई अमेरिकाको नासाले पनि सहयोग गरिरहेको छ । मंगल ग्रहमा जानका लागि स्टार जहाजको फ्लीट तयार हुँदैछ । पुन: प्रयोग गर्न मिल्ने रकेटले लागत यति घटाएको छ कि तिनीहरूलाई अन्तरिक्ष यात्रामा एउटा क्रान्ति नै भएको छ ।
टेस्ला मोटर्स
किफायती इलेक्ट्रिक कारहरू बनाउने लक्ष्यका साथ २००३ मा टेस्लको स्थापना भयो । मस्क यस कम्पनीका सह-संस्थापक, सीईओ र उत्पादन डिजाइनर पनि हुन् । टेस्लाले विश्वव्यापी कार उद्योगको स्केललाई यसरी परिवर्तन गर्यो कि आज हरेक कार कम्पनीले टेस्लाको नक्कल गरिरहेको छ । यसलाई 'टेस्ला-फिक्शन' भनिन्छ । यसको मतलब त्यहाँ कम कार र धेरै कम्प्युटरहरू छन्, र आफ्नो कारमा अन्त-देखि-अन्त नियन्त्रण भएको कम्पनी अगाडि बढ्नेछ । शेयर बजारमा यसको मूल्य पनि उच्च रहेको छ । टेस्लाको चीन, जर्मनी र अमेरिकामा ठूला कारखानाहरू छन् ।
टेस्ला गिगा कारखाना:
यी विशाल कारखानाहरूले लिथियम-आयन ब्याट्रीहरू उत्पादन गर्छन् र टेस्ला उत्पादनहरू आपूर्ति गर्छन् । विश्वमा दिगो ऊर्जा सङ्क्रमणका लागि यस्ता एक सय कारखाना आवश्यक पर्ने मस्कले बताए ।
स्टारलिंक: हजारौं उपग्रहहरूबाट सम्पूर्ण विश्वलाई अन्तरिक्ष इन्टरनेट उपलब्ध गराउन मस्कले स्टारलिंक कम्पनि २०१९ मा खोलेका हुन् ।
सौर्य शहर: मस्कका अन्य कम्पनीहरूमा सोलार सिटी (सौर ऊर्जा प्रदायक) समावेश छ, जसले कम आय भएका घरहरूमा सौर्य ऊर्जा उपलब्ध गराउनमा केन्द्रित छ ।
हाइपरलूप: एक उन्नत यातायात प्रणाली जसले यात्रुहरू र माल ढुवानी गर्न जमीनमा रेलको सट्टा हावा भरिएको ट्यूबहरू प्रयोग गर्दछ ।
बोरिङ कम्पनी: भीड कम गर्न शहरको सडक मुनि सुरुङहरू बनाउन मस्कको बोरिङ कम्पनि रहेको छ ।
नेउरालिंक कर्पोरेशन: मानव मस्तिष्कमा इलेक्ट्रोड जडान गर्ने काम प्रयास भइरहेको छ ।
