- २०८१ बैशाख ८ शनिबार
काठमाडौँ । अमेरिकाले अफगानिस्तानमा ड्रोन हमलामा अलकायदाका नेता आयमान अल जवाहिरीको हत्या गरेको छ । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले यसको पुष्टि गरेका हुन् । अफगानिस्तानको राजधानी काबुलमा आइतबार अमेरिकाको सेन्ट्रल इन्टेलिजेन्स एजेन्सी (सीआईए) ले आतंकवाद विरोधी अभियान सञ्चालन गरेको थियो । जसमा अल जवाहिरीको मृत्यु भएको थियो ।
बाइडेनले भने- 'जवाहिरीको हात अमेरिकी नागरिकहरू विरुद्धको हत्या र हिंसाको रगतले लतपतिएको थियो । अब जनताले न्याय पाएका छन् र यो आतंकवादी नेता अब जीवित छैनन् ।'
अधिकारीहरूका अनुसार जवाहिरी सुरक्षित घरको बालकनीमा थिए जब ड्रोनबाट दुईवटा क्षेप्यास्त्र प्रहार गरिएको थियो । अमेरिकी अधिकारीहरूले जवाहिरीको परिवारका सदस्यहरू पनि घरमा रहेको तर कसैलाई चोटपटक नलागेको बताएका छन् ।
राष्ट्रपति बिडेनले ७१ वर्षीय अलकायदा नेताविरुद्ध निर्णायक हमलालाई स्वीकृत दिएको बताए । सन् २०११ मा ओसामा बिन लादेन मारिएपछि अल–कायदाको नेतृत्व जवाहिरीले गरेका थिए ।
बिन लादेन र जवाहिरीले नै अमेरिकामा ९/११ आक्रमणको योजना बनाएका थिए । अमेरिकाले जवाहिरीलाई मोस्ट वान्टेड आतंकवादी मानेको थियो ।
बाइडेनले भने कि अल कायदा नेताको हत्याले २००१ मा ९/११ आक्रमणका पीडित परिवारहरूलाई राहत दिनेछ ।
तालिबानले अमेरिकी कारबाहीलाई अन्तर्राष्ट्रिय नियम र सिद्धान्तको स्पष्ट उल्लङ्घन गरेको प्रतिक्रिया दिएको छ । तालिबानका प्रवक्ताले यस्ता कार्यहरू विगत २० वर्षको असफल अनुभवपछि पनि दोहोरिएको बताउदै यो अमेरिकी स्वार्थको विरुद्धमा रहेको बताए ।
राष्ट्रपति बाइडेनले जवाहिरीलाई एडनमा अमेरिकी युद्धपोत यूएसएस कोलमा २००० आत्मघाती हमलाको लागि पनि दोष दिए । जसमा १७ समुद्री सैनिक मारिएका थिए ।
को थिए जवाहिरी ?
जवाहिरी एक आँखा सर्जन थिए जसले इजिप्टमा इस्लामिक जिहादी समूह गठन गर्न मद्दत गरेका थिए । अमेरिकाले सन् २०११ को मेमा ओसामा बिन लादेनलाई मारेको थियो र त्यसबेलादेखि अल-जवाहिरीले अलकायदाको नेतृत्व गर्दै आएका थिए । यसअघि अल जवाहिरीलाई ओसामा बिन लादेनको दाहिने हात मानिन्थ्यो । जवाहिरीलाई अल-कायदाको प्रमुख विचारधाराका रूपमा पनि चिनिन्छ ।
अमेरिकामा सेप्टेम्बर ११, २००१ को आक्रमणको पछाडि अल-जवाहिरीको दिमाग भएको मानिन्छ ।
अमेरिकाले अल-जवाहिरीको हत्यालाई विजयको रूपमा हेर्नेछ । गत वर्ष मात्रै अमेरिकाले कुनै ठोस लक्ष्य हासिल नगरी अफगानिस्तानबाट फिर्ता भएको थियो । तर अल-जवाहिरी तुलनात्मक रूपमा कमजोर भएका थिए । अब इस्लामिक स्टेटको अगाडि अलकायदाको कुनै प्रश्न नै थिएन । पक्कै पनि नयाँ अल-कायदा नेताको उदय हुनेछ ।
तालिवानको आगमनसँगै इस्लामिक समूहहरूले यहाँ सुरक्षित आश्रय पाउन सक्छन् । तर अमेरिकाले जमिनमा नभए पनि टाढैबाट आक्रमण गर्न सक्ने देखाएको छ ।
गत वर्ष, राष्ट्रपति बाइडेनले अफगानिस्तानबाट सबै अमेरिकी सेना फिर्ता लिएका थिए । अमेरिकी सेना फिर्ता भएको ठ्याक्कै एक वर्ष भइसक्यो, र त्यही बेला अल-जवाहिरीलाई बाइडेनको स्वीकृतिमा काबुलमै मारियो । २०२० मा, तालिबानले अमेरिकासँग शान्ति सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्यो, जसमा उसले आफ्नो देशमा अल-कायदालाई आश्रय नदिने वाचा गरेको थियो । उनले कुनै पनि चरमपन्थी समूहलाई आश्रय नदिने कुरा गरेका थिए ।
तर, तालिबान र अलकायदा लामो समयदेखि सहयोगी रहेका छन् । अमेरिकी अधिकारीहरूले तालिबानलाई अल-जवाहिरी काबुलमा रहेको थाहा भएको बताएका छन् । बाइडेनले अफगानिस्तानलाई फेरि आतंकवादी अड्डा बन्न नदिने बताएका छन् ।
गत वर्ष अफगानिस्तानबाट २० वर्ष अराजकताको अवस्थामा अमेरिकी सेना फिर्ता भएको थियो ।
सन् २०११ मा ओसामा बिन लादेन मारिएपछि बाइडेन उपराष्ट्रपति थिए । अब उनले राष्ट्रपतिका रूपमा अल कायदाका अर्का प्रमुख नेताको मृत्यु भएको घोषणा गरेका छन् । तालिबानलाई काबुलमा अल-जवाहिरीको उपस्थितिको बारेमा थाहा थियो वा थिएन र कस्तो प्रकारको सहायता उपलब्ध गराइएको थियो भन्ने बारे अड्कलबाजी चलिरहेको छ।
अमेरिकी अधिकारीहरूले तालिबान अधिकारीहरू पछि काबुलको घरमा गए जहाँ अल-जवाहिरी ड्रोन हमलामा मारिएका थिए र त्यहाँ कोही नभएको कुरा लुकाउन खोजेको बताएका छन् ।
